Қашықтан жұмыс істеудің қиындықтарын түсіну
Қашықтан жұмыс істеу кеңінен таралып, тиімді уақыт ұйымдастыру үшін ерекше назарды талап ететін бірегей мәселелерді туғызады. Мұндай қиындықтардың бірі – үйдегі алаңдатушы факторлардың көптігі. Дәстүрлі кеңсе ортаcында жұмыс орнының ережесі сақталса, қашықтан жұмыс істейтін адамдар тұрмыстық міндеттерге, отбасы мүшелеріне не үй жануарларына көңіл бөлуге мәжбүр болып жатады. FlexJobs компаниясының сауалнамасына сәйкес, қашықтан жұмыс істейтіндердің 65%-дан астамы өнімділікті төмендететін басты кедергі ретінде алаңдатушы факторларды атайды. Жеке құрылғылардан келетін тұрақты хабарламалар да кәсіби міндеттерге көңіл бөлуді қиындатады.
Тағы бір маңызды мәселе – құрылымның (жұмыс кестесінің) болмауы. Қашықтан жұмыс істеудің икемділігі көбінесе кәсіби және жеке өмір арасындағы шекаралардың бұлыңғырлануына әкеледі. Соның салдарынан көптеген адамдар күнделікті өнімділікті арттыратын жұмыс тәртібін құрастыруға қиналады. Harvard Business Review жариялаған зерттеуде ресми құрылым болмайынша қашықтан жұмыс істейтін қызметкерлердің өзін-өзі жоғалтып, тиімділігінің төмендейтінін атап көрсетеді. Осындай «ретсіз» ортада күнделікті уақытты саналы түрде басқару мен қиындықтарды жеңілдететін арнайы тәсілдерді қолдану аса маңызды.
Бұған қоса, оқшаулану – қашықтан жұмыс істеудің жиі кездесетін психологиялық әсерлерінің бірі, ол мотивация мен көңіл-күйге кері әсер етуі мүмкін. Қашықтан жұмыс істеудің бастапқыда тартатын жағы – тәуелсіздік, алайда уақыт өте келе көптеген қызметкерлер өзін әріптестерінен алшақ, жалғыз сезінеді. Buffer компаниясының есебіне сүйенсек, қашықтан жұмыс істейтіндердің 20%-ы жалғыздық сезімін негізгі мәселелер қатарына қосады. Бұл көңіл-күйді дұрыс қабылдап, оны жеңілдету үшін ұйымдар мен қызметкерлер виртуалды кездесулер, жоспарлы байланыс сеанстары немесе тимбилдинг секілді әлеуметтік өзара іс-қимылды күшейтетін шараларды қолға алуы қажет.
Қашықтан жұмыс істеудің қиындықтарын мойындау – уақытты басқарудың тиімді стратегияларын әзірлеуге жасалған алғашқы қадам. Өнімділікке әсер ететін орта факторлары мен жиі кездесетін «тұзақтарды» түсіну арқылы қызметкерлер үй жағдайында жұмыс істеуге арналған жеке шешімдерді таба алады.
Өнімді жұмыс орнын құру
Қашықтан жұмыс істеудің тиімділігі мен зейінін арттыру үшін өнімді жұмыс орнын жасау аса маңызды. Алдымен үйден оңтайлы орынды таңдап алған дұрыс. Адам қозғалысы көп болатын жерлерден аулақ, тыныш аумақты таңдау зейінділікті арттыруға және назарды бөле беретін элементтерді азайтуға көмектеседі. Мүмкіндік болса, жұмысқа арналған жеке бөлмені бөлектеу жұмыс пен жеке өмірді ойша шектеуге ықпал етеді.
Орын анықталған соң, арнайы жұмыс зонасын жабдықтау қажет. Бұл жеке кабинет немесе бөлменің арнайы бір бөлігі болуы мүмкін. Онда үстел, орындық, компьютер және басқа да жұмысқа қажет құрал-жабдықтар болуы тиіс. Ең бастысы – эргономика: биіктігі реттелетін үстел мен ыңғайлы орындық ұзақ уақыт жұмыс істегенде жайлылықты қамтамасыз етіп, өнімділікті арттырады және денсаулыққа зақым келу қаупін азайтады.
Сонымен қатар, жұмыс орнын жеке талғамға сай безендіру шығармашылық ой мен мотивацияны ынталандырады. Көңіл-күйіңізді көтеретін заттар – суреттер, шабыттандыратын дәйексөздер немесе өсімдіктер – ортаға жайлылық сыйлайды. Дегенмен, артық заттарға толтырып қоймау керек, өйткені артық бұйымдар назарды бөлуі мүмкін.
Алаңдататын факторларды барынша азайту да – негізгі мақсаттардың бірі. Жұмыс уақыты туралы отбасы мүшелеріне ескертіп, нақты шекара орнату керек. Жұмыстағы бұл уақыттың маңызын түсіндіру арқылы жақындарыңыздың көңіліңізді бөлуін шектеуге болады. Сондай-ақ күн тәртібін жоспарлау кәсіби және жеке өмір арасындағы шекараны айқын белгілеп, жалпы өмір сапасын арттыра түседі.
Қашықтан жұмыс істейтіндерге арналған уақытты басқару тәсілдері
Уақытты дұрыс басқару – қашықтан жұмыс істейтіндердің өнімділігін арттыру үшін қажетті басты қадамдардың бірі. Бірнеше тиімді әдіс, техника бар, олар жұмысты ұтымды ұйымдастыруға әрі міндеттерді белгіленген уақытта орындауға көмектеседі. Танымал тәсілдердің бірі – Помодоро техникасы. Бұл әдіске сәйкес жұмыс 25 минуттан тұратын қысқа кезеңдерге бөлінеді де, әрбір кезеңнен кейін қысқа үзіліс жасалады. Төрт цикл біткеннен кейін ұзағырақ үзіліс қарастырылады. Бұл зейін қоюды күшейтіп, ойдың шаршауын азайтады әрі жалпы тиімділікті арттырады.
Тағы бір пайдалы стратегия – тайм-блокинг (уақытты блоктарға бөлу). Бұл әдіс бойынша күнделікті тапсырмалар мен іс-шаралар нақты уақыт бөлігіне бөлінеді. Осылайша уақыт аралығын алдын ала жоспарлау арқылы жұмыс құрылымдалады және қажетсіз көңіл бөлу азаяды. Бұл «терең жұмысқа» ден қоюға мүмкіндік береді: бір міндетке бөгеліссіз, толық көңіл бөлу. Уақытты қадағалауға арналған электронды күнтізбелер мен жоспарлау құралдары күн тәртібін көруді және басымдықтарды реттеуді жеңілдетеді.
Уақытты ұйымдастыруда тиімді нәтиже беретін тағы бір құрал – Эйзенхауэр матрицасы. Бұл матрицада тапсырмалар шұғылдылығы мен маңыздылығы тұрғысынан жіктеледі, сол арқылы адам өз жұмысындағы негізгі бағыттарды анықтай алады. Осы тәсілмен шынымен маңызды тапсырмаларға назар аударып, басқа міндеттердің төмен басымдыққа ие екенін білуге болады. Мұндай стратегияларды қолдану барысында шынайы мақсаттар қою және жеке өнімділік ерекшеліктерін білу маңызды.
Цифрлық қосымшалар мен сервистер де аталған тәсілдерді қолдауға көмектеседі. Trello немесе Asana сияқты бағдарламалар тапсырмаларды басқаруға және орындауды қадағалауға мүмкіндік берсе, RescueTime сияқты қосымшалар уақыттың қалай пайдаланылып жатқанын талдап береді. Осындай технологияларды қолдана отырып, қашықтан жұмыс істейтіндер жұмыс процесін оңтайландырып, өнімділігін арттыра алады. Нәтижесінде уақытты басқару дағдыларын меңгеру қашықтан жұмыс істеуде реттелген тәсіл қалыптастырып, икемді ортада сәттілікке жетуге жол ашады.
Жұмыс пен жеке өмір арасындағы тепе-теңдікті сақтау және шаршаудың алдын алу
Қашықтан жұмыс істеу қарқынды дамып отырған заманда ұзақ мерзімді өнімділік пен психологиялық саулықты сақтау үшін жұмыс пен жеке өмір арасындағы тепе-теңдікті ұстану өте маңызды. Қашықтан жұмыс істейтіндер көбінесе оқшаулану сезімі, стресстің күшеюі сынды мәселелерге ұшырап, соның нәтижесінде тез шаршап-қажуы мүмкін. Шаршаудың алғашқы белгілеріне – үнемі шаршау, мотивацияның төмендеуі, ашуланшақтық – назар аудару өте маңызды. Егер тиісті шаралар уақытында қабылданбаса, адам уақыт өте келе жеке өмірін құрбан етіп, тек жұмысқа ғана көңіл бөлетін күйге түсуі мүмкін.
Жұмыс күнін нақты жоспарлау шаршау мен қажуды болдырмаудың бірден-бір жолы. Жұмыс уақытымен бірге үзілістерді және демалуға арналған нақты уақытты да кестеге қосқан жөн. Күні бойы жасалатын қысқа үзілістер миыңызды тынықтырып, қайта жұмысқа оралғанда зейін қоюға ықпал етеді. Сондай-ақ жұмыс пен жеке өмір шекарасын айқындау да артық етпейді, мәселен, жеке жұмыс орнын құрып, жұмыс күні аяқталған соң қызметтік құрылғыларды өшіру пайдалы.
Қоғамдық (әлеуметтік) байланыстар да қашықтан жұмыс істеудің оқшаулану әсерін төмендетуде негізгі рөл атқарады. Әріптестермен онлайн кездесулер немесе бейресми бейнеқоңыраулар арқылы байланыста болу ұжымға тиесілілік сезімін арттырады. Мүмкіндік болса, бетпе-бет кездесулер мен бірлесіп өткізетін шаралар да психологиялық жағдайға оң әсер етеді. Жұмыс орнынан тыс ұйымдастырылатын іс-шаралар мен тимбилдинг қызметкерлердің командаға мүше екенін сезінуге көмектеседі.
Өзіңізге күтім жасау да естен шықпауы тиіс. Жұмыс уақытынан тыс спортпен айналысу, хоббиге көңіл бөлу не саяхаттау стрессті азайтып, өмір салтын теңгерімді етуге жәрдемдеседі. Жан мен тәнді демалдыратын осындай іс-әрекеттермен айналысу жұмысқа қайта кіріскенде өнімділікті арттырады. Жұмыс пен жеке өмір мәселелерін қатар қойып, екі бағытқа да тиісті көңіл бөлу қашықтан жұмыс істеудегі күрделі мәселелермен нәтижелі күресуге және кәсіби «шаршаудың» алдын алуға мүмкіндік береді.
